VR documentaire Lacuna: een nieuwe kijk op dat wat verloren is
Sonja de Lange kan zich niets herinneren van het moment waarop haar leven gered werd en ze voorgoed van haar ouders gescheiden werd. De ontdekking van drie zilveren servetringen zet de regisseur aan tot het stellen van vragen. In de emotionele reis die volgt, volg je Sonja tot dat ene moment van verlies en verdriet.
"Toen ik het kon vragen, deed ik het niet. En nu is iedereen die me het verhaal kon vertellen overleden"
Sonja de Lange
Sonja wist altijd al dat de mensen bij wie ze opgroeide niet haar echte ouders waren maar als kind in Suriname stond ze daar eigenlijk niet echt bij stil. Ze had maar één foto als herinnering aan haar echte vader en moeder en haar kindertijd in Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Sonja kreeg in 2020 van een onbekende drie zilveren servetringen die ooit van haar ouders geweest waren. De servetringen werden tijdens een renovatie opgegraven uit een tuin van de voormalige Joodse-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch. Sonja en haar ouders woonden korte tijd vlakbij de inrichting, totdat de instelling in de nacht van 21 op 22 januari 1943 bruut ontruimd werd door de bezetter en patiënten en medewerkers gedeporteerd en vermoord werden. Hier moeten Sonja’s ouders ook geweest zijn en de servetringen moeten ook in die periode in tuin van de instelling begraven zijn. Maar waarom? Haar ouders hebben Sonja’s vragen nooit kunnen beantwoorden. Ze werden allebei vermoord in Auschwitz.
Nu, meer dan tachtig jaar later, waren de servetringen aanleiding om Sonja te vragen naar de gebeurtenissen in 1943. Op basis van gesprekken onderzoekt Sonja dat wat ze zich niet meer kan herinneren: de onmogelijke beslissing die haar ouders maakten en die uiteindelijk haar leven redde. Als kijker reis je met haar mee. Sonja leidt je door echo’s uit het verleden, langs fragmenten uit cruciale scenes uit haar leven en dat van haar ouders naar date ene vergeten moment van verlies en verdriet.
"Ik probeer me dat moment steeds te herinneren, maar het is...weg. Ik was erbij, maar zal nooit precies weten wat er toen gebeurd is."
Sonja de Lange
De documentaire is geschreven door Maartje Wegdam en geregisseerd in samenwerking met Nienke Huitenga Broeren. Lacuna is een productie van Podium Biarritz in coproductie met Copper Views en Studio Biarritz.
Lacuna ging op woensdag 14 mei van dit jaar in wereldpremière tijdens het filmfestival van Cannes.
De documentaire is gratis te zien in Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch (tijdens reguliere openingstijden in de periode van 19 juli tot en met 31 augustus). De trailer kun je hieronder bekijken.