Reis naar Auschwitz
In het kader van herdenkingsjaar 80 jaar vrijheid is er een tweetal jongerenreizen georganiseerd van Het Apeldoornsche Bosch naar voormalig concentratiekamp Auschwitz; de reis die de patiënten uit de Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch onder erbarmelijke omstandigheden gemaakt hebben na de brute ontruiming door de bezetter in januari 1943.
De eerste reis werd van 17 tot en met 19 januari gemaakt door Tim Masselink, Daniël Hooiveld, Timo Warburg, Noami Visscher, Jitse Beuker, Marieke Stoop, Vera Bosch en Suze-Feia van Aarst van de Jongerenraad Apeldoorn, burgemeester Ton Heerts, Carin Reinders (directeur CODA en bestuurslid Stichting Apeldoornsche Bosch), Peter Drenth (gedeputeerde provincie Gelderland) en leden van het Nederlands Auschwitz Comité. Omroep GLD deed verslag van de reis naar voormalig concentratiekamp Auschwitz. De shortdocu’s zijn te bekijken op www.gld.nl/vrijheid.
De tweede reis wordt gemaakt van 10 tot en met 12 februari door leden van het Nederlands Auschwitz Comité en leerlingen van het Gymnasium Apeldoorn, UGO, de Koninklijke Scholengemeenschap Apeldoorn, CSO De Zonnehoek, Jacobus Fruytier Scholengemeenschap en De Heemgaard. De leerlingen reizen samen met medewerkers van CODA en bestuur en vrijwilligers van Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch. Op basis van deze indrukwekkende ervaring wordt de leerlingen gevraagd ambassadeur voor de vrijheid te worden. In deze rol brengen zij advies uit aan hun school en de burgemeester van Apeldoorn.
De ervaringen
Burgemeester Ton Heerts: “‘’Het is ongeveer dertig jaar geleden dat ik hier stond in mijn tijd als militair en nu sta ik hier met de jongeren uit Apeldoorn en de gedeputeerde namens de provincie. We leggen een krans omdat we over een paar dagen Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch heropenen en het verhaal van de bijna 1400 bewoners en medewerkers van het Apeldoornsche Bosch die zijn gedeporteerd en hier zijn omgekomen een gezicht en een stem geven. We leggen nu samen met de gedeputeerde en de Jongerenraad een krans namens alle Apeldoorners om stil te staan bij wat hen is overkomen. Opdat we nooit meer vergeten.’’
Carin Reinders: "Het was een indrukwekkende reis. Ook als je de geschiedenis kent en foto’s hebt gezien, is deze plek fysiek bezoeken zo beklemmend, zo gruwelijk. Het is heel belangrijk dat wij die geschiedenis blijven vertellen. Ook aan volgende generaties. Wij zullen vanuit CODA en de Stichting Apeldoornsche Bosch educatieve programma’s blijven ontwikkelen, opdat wij niet vergeten hoe isolatie en uitsluiting tot deportatie en moord kunnen leiden."
Vera Bosch (20 jaar, Jongerenraad): “Het was bijzonder om in vrijheid stil te staan bij het leed dat de mensen hier hebben moeten ondergaan. Zover je kon kijken waren barakken, schoorstenen van crematoria en er waren honderden meters aan prikkeldraad. In de verte liepen reeën door het weiland. In de zomer kleurt het gras hier niet groen. Er is zoveel as op terecht gekomen dat het er grauw en levenloos uit blijft zien. Het voelt ook grauw en zwaar om hier te zijn.”
Jitse Beuker (21 jaar, Jongerenraad): “’Ik wil altijd alles kunnen begrijpen, maar dat gaat hier niet. Dit is niet te begrijpen. Hoe mensen andere mensen zo ontmenselijkt hebben. Daar zijn geen woorden voor.”
Tim Masselink (21 jaar, Jongerenraad): “Heel ingrijpend dat wij dit bezoek hebben kunnen doen. Het maakt ons bewust van de offers die zijn gebracht zodat wij nu in vrijheid kunnen leven. Hopelijk kunnen wij nu meer Apeldoornse jongeren aanwakkeren om zich te verdiepen in Apeldoorn en de Tweede Wereldoorlog.”
Noah Terpstra (coordinator Jongerenraad): “’Het was een indrukwekkende en soms huiveringwekkende reis die we met elkaar hebben gemaakt. Ik ben ontzettend trots op alle jongeren, hoe ze er voor elkaar waren en met oprechte interesse willen blijven herdenken wat er in de oorlog heeft plaatsgevonden. Ook na deze reis zal de Jongerenraad zich tijdens dit herdenkingsjaar blijven inzetten om aandacht te besteden aan dit thema.”